Sleepytime Gorilla Museum
Het was hun eerste tour in Europa. Ze hadden al een aantal keer eerder een Europese tour proberen te organiseren, zoals Nils me na afloop van het concert vertelde, maar dat was telkens mislukt vanwege financiën of andere praktische zaken. Het publiek was wild enthousiast. Op mijn opmerking dat Europa het te lang zonder Sleepytime had moeten stellen, antwoordde Nils dat Sleepytime het te lang zonder Europa had moeten stellen.
Ze traden op in de jazz-club Bimhuis in Amsterdam, beroemd bij jazz-muzikanten, en een prachtige zaal. Het gebouw is nieuw, heeft hoge plafonds, en toont vooral hout, metaal en glas. Alle ramen reiken van vloer tot plafond en bieden een indrukwekkend uitzicht op de stad en het IJ. De zaal zelf hangt in de lucht, tien of twintig meter boven de grond, en achter het podium is een grote glazen muur waardoor het publiek uitziet op de treinen en de stad. De gordijnen werden vlak voor het begin van het concert gesloten.
Een poster voor een concert van Sleepytime Gorilla Museum in 2006.
Wij waren vroeg en de band laat, zodat toen we arriveerden ze nog bezig waren met de soundcheck. We keken toe door de ramen in de deuren. Om een uur of acht waren ze klaar en verlieten het podium, en de deuren gingen ongeveer een half uur later open. Er was denk ik net genoeg tijd voor ze om backstage hun jurken en make-up op te halen.
De zaal was erg mooi, met stoelen, in een halfronde theater-opstelling (elke volgende rij stoelen hoger dan de rij ervoor), en het geluid was goed. Overweldigend zelfs, net zo helder in hun donderend lawaai (nou ja, zo helder als lawaai kan zijn...) als in hun sfeer-geluiden. De zaal was vrijwel helemaal vol, ik schat ongeveer 300 mensen.
Ik kende ze nog maar een half jaar of zo, en dit was de eerste keer dat ik ze live zag. Alle vijf leden spelen een groot aantal originele, aangepaste en handgemaakte instrumenten, maar in het algemeen speelt Nils Frykdahl gitaren, Carla Kihlstedt viool en een of andere horizontale gitaar op een standaard (die ze met drumstokjes bespeelt), Dan Rathbun bas en ook een enorme bas op een horizontale standaard, Matthias Bossi drums en xylophoon, en Michael Mellender gitaar en percussie. Er was geen voorprogramma.
Het openingsnummer was The Companions, en ze speelden tenminste ook Helpless Corpses Enactment, Puppet Show, The Salt Crown, Donkey, Sleep Is Wrong (tijdens het nummer stonden ze een tijdje achter hun microfoons te snurken), Ambugaton, Phthisis, Powerless en 1997. Ik denk dat 1997 de toegift was. Ik ken een aantal live-opnamen van ze uit dit jaar (2007), maar toch waren er twee of drie nummers die ik helemaal niet herkende. Het nieuwe album, In Glorious Times, komt over anderhalve maand uit. Nils bevestigde ons vermoeden dat ze meer oude nummers speelden dan in Amerika omdat dit hun eerste tour in Europa is.
The Donkey-Headed Adversary Of Humanity Opens The Book.
Nils vertelde het publiek dat hij het idee dat alle Nederlanders fietsen mooi vond, en dat dat een goede alternatieve manier van vervoer zou kunnen zijn in een stad, bijvoorbeeld San Francisco. En hij maakte een paar opmerkingen over het Nederlands, waaruit ik begreep dat de taal hem buitengewoon verbaasde.
Op een bepaald moment tijdens het optreden draaide Carla zich weg van de rest van de band om een bizar geluid op haar viool te improviseren. De overige bandleden stonden verrast toe te kijken en probeerden ondertussen zo goed en wel als ze konden door te spelen. Maar ondertussen was achter hun rug ook de drummer een eigen richting ingeslagen, een absurd ritme spelend met zijn rug naar de rest van de band. Bassist Dan trok aan het snoer van de elektrische viool om te proberen Carla terug te halen, en toen viel het hele nummer stil. "Het zal wel iets te maken hebben met al die free-jazz-improvisatie-vibes die er in deze zaal hangen," merkte Nils droog op. En ze speelden weer door.
Sleepytime Gorilla Museum in het Bimhuis op 18 oktober 2007 (fotograaf onbekend).
Tijdens een van de laatste nummers (was het Ambugaton?) stond iemand uit het publiek met erg lang haar vlakbij het podium te headbangen. Ongeveer tachtig procent van het publiek overigens bestond uit mannen tussen twintig en veertig jaar. Nils zei ons dat ze nog maar zelden hadden opgetreden voor een zittend publiek, maar zowel Nils als Carla voegden eraan toe dat het verreweg het meest energieke zittende publiek was dat ze ooit hadden gezien, iets wat ze niet hadden verwacht, en dat ze daar veel energie van hadden gekregen. Inderdaad was de zaal vol geroep, geschreeuw, zittende headbangers en hartstochtelijke staande ovaties (niet alleen door mijzelf).
Na afloop van het optreden bleven we nog een tijdje zitten, en raakten aan de praat met Nils, Carla en Matthias. We vertrokken om één uur, en waren om half vier thuis. Sindsdien heb ik alleen nog maar in mijn In Glorious Times T-shirt naar hun muziek zitten luisteren.
